Het overlijden van een dierbare is een van de meest ingrijpende gebeurtenissen die een mens kan meemaken. Een overlijden leidt meestal tot vele reacties die benoemd worden met de term 'rouw'. Rouw kunnen we opvatten als het geheel van reacties dat optreedt na een verlies van een persoon met wie een betekenisvolle relatie bestond. Dat laatste is belangrijk: zonder band met de ander is er geen rouw mogelijk. Die band hoeft overigens niet alleen maar een positieve band te zijn. Ook relaties waarin er sprake was van ruzies, conflicten en negatieve gevoelens over en weer kunnen aanleiding geven tot intense rouw.
In het zogeheten rouwtaken model van de Amerikaanse psychiater W. Worden, wordt er vanuit gegaan dat mensen na het verlies van een dierbare vier taken dienen te volbrengen.
Taak 1: Het aanvaarden van het verlies Het aanvaarden van het verlies betekent: het geloven van het verlies, het onder ogen kunnen zien van het verlies, het verstandelijk weten dat het verlies realiteit is en het gevoelsmatig beseffen dat het verlies heeft plaatsgevonden. Het omgekeerde van aanvaarding van het verlies is ontkenning. Sommige mensen hebben erg veel moeite om onder ogen te zien dat de dierbare werkelijk overleden is en doen liever maar alsof het niet gebeurd is. Hoewel ontkenning een begrijpelijke en normale reactie is, kan langdurige ontkenning soms tot problemen leiden.
Taak 2: Het voelen van de pijn die het gevolg is van het verlies De verwerking van een verlies gaat vaak gepaard met emotionele pijn. Verschillende emotionele reacties kunnen daarbij voorkomen zoals verdriet, angst, boosheid en schuldgevoelens.
Taak 3: Het aanpassen aan een leven en een situatie waar de overleden dierbare geen deel meer van uitmaakt. Het overlijden van een dierbare leidt vrijwel altijd tot grote of minder grote veranderingen in het leven van nabestaanden. De mate waarin dit het geval is, is onder andere afhankelijk van de rol die de overledene vervulde.
Taak 4: De overledene emotioneel een plek geven en verder leven zonder de overledene. Een geschikte plek is een plek die het nabestaanden mogelijk maakt om verder te leven, om zich te richten op de toekomst, om zich te richten op dingen die niet met het verlies en de overledene te maken hebben.
Uit verschillende onderzoeken komt naar voren dat sociale steun van mensen in de directe omgeving erg belangrijk is voor het verwerkingsproces. Niet iedereen heeft deze sociale steun in de directe omgeving, daarnaast kan het ook voorkomen dat een mens met sociale steun in de directe omgeving er ook niet meer alleen uitkomt en is professionle hulp nodig om het leven weer op te pakken. Mensen kunnen bijvoorbeeld last krijgen van depressieve klachten, angsten, teruggetrokkenheid of lichamelijke klachten. In dat geval kan een psycholoog hulp bieden, maar ook bij een in essentie normaal rouwproces kan rouwbegeleiding een steun in de rug voor de nabestaanden zijn. U kunt psychologenpraktijk-assen bellen of e-mailen voor vragen, advies of een afspraak.
